Szkoła Podstawowa Specjalna
Nr 177

ul. Szczęśliwicka 45/47, 02–353 Warszawa

    • Tel.: 22 822-06-42

  • youtube
  • bip
  • etwinning
  • szkoła z pomysłem

Montessori

Ćwiczenia praktycznego dnia z wykorzystaniem elementów metody Marii Montessori

Maria Montessori (1952) twórczyni systemu wychowania dzieci w wieku przedszkolnym, nazwanym później metodą Marii Montessori, wierzyła w ogromne możliwości dziecka i jego inteligencję. Zdawała sobie sprawę, jak my dzisiaj, że dziecko posiada ogromną potrzebę odkrywania, ciekawość świata i jego poznania. 

Metoda M. Montessori kładzie nacisk na swobodny rozwój dzieci, przeciwstawia się systemowi szkolnemu tłumiącemu aktywność dzieci, którego symbolem była dla M. Montessori „szkolna ławka”. Montessori uważała, że głównym zadaniem pedagogiki jest wspierania spontaniczności i twórczości dzieci, umożliwianie im wszechstronnego rozwoju fizycznego, duchowego, kulturowego i społecznego. 

Maria Montessori stworzyła materiał do nauki, który jest kluczem do świata i inspiruje dzieci do odkrywania nowych rzeczy. Materiał jest podzielony na: praktyczny, sensoryczny, językowy, matematyczny i kulturalny. W pracy z klasą Ia wykorzystuję materiał z wszystkich grup.

Uczniowie wykonują ćwiczenia praktycznego dnia, które dzielą się na 5 grup:

  • ćwiczenia przygotowawcze (przesypywanie kaszy, przelewanie wody, ubijanie piany, rozkładanie podkładki oraz wykonywanie wiele innych domowych czynności),
  • ćwiczenia związane ze sobą (samodzielne zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, czyszczenie butów),
  • ćwiczenia związane z otoczeniem (zamiatanie, układanie, czyszczenie np. lustra),
  • ćwiczenia grzeczności (uczenie się różnych form grzecznościowych),
  • kontrola motoryczna (cicha zabawa, lekcje ciszy, chodzenie po elipsie).

Poprzez wykonywanie tych ćwiczeń dziecko wzmacnia poczucie własnej wartości, rozwija samodzielność i pewność siebie oraz doskonali koordynację ruchów.

Uczniowie z klasy I chętnie pracują z materiałem sensorycznym(trenującym zmysły) dzięki któremu poznają abstrakcyjne pojęcia, np. wielkość i długość – mały/duży, długi/krótki. Materiał ten pobudza do ruchu, aktywności i powtarzania czynności, a także rozwija społecznie i pośrednio przygotowuje do nauki pisania i czytania, a przede wszystkim do działań matematycznych. Do tych materiałów należą: różowa wieża, brązowe schody, kolorowe walce, bloki cylindryczne, czerwone patyki, gabinet tkanin, bryły geometryczne.Kolejna grupa materiału to materiał językowy( mowa). Dzieci wykonują ćwiczenia przygotowujące do pisania, czytania wykorzystując materiał: ruchowy alfabet, małe oraz wielkie litery, karty do nauki czytania oraz małe przedmioty do nauki pisania. Jednym z ulubionych materiałów uczniów jest materiał matematyczny; patyki liczbowe, wrzeciona, żetony, Tablica Seguina 11-19 wraz z kolorowymi perełkami, złoty materiał i paskowe tablice dodawania i odejmowania oraz wiele innych matematycznych materiałów. Za pomocą tych materiałów dzieci uczą się przeliczać, dodawać segregować, dodawać i odejmować matematyka im już nie jest straszna, a wręcz przeciwnie budzi w nich ciekawość.

Pragnę opisać Państwu pracę z niektórymi ćwiczeniami z dnia praktycznego, które stosowane są w pracy w klasie, a które mogą Państwo również zastosować we własnym domu w pracy z dzieckiem. Są to materiały, które każda pani domu ma w swojej szafie. Poprzez wykonywania tych ćwiczeń dziecko wzmacnia poczucie własnej wartości, rozwija samodzielność oraz doskonali koordynację ruchów. Dzięki tym prostym przedmiotom Państwa dzieci będą doskonaliły swoje umiejętności ale również spędzą z Państwem miło czas.

Zestaw do sprzątania

Dla Marii Montessori ważne było aby dzieci dbały o swoje otoczenie, o porządek wykonując różnego rodzaju czynności porządkowe.
Zestaw do sprzątania zawiera: miotłę, szufelkę i zmiotkę. Wyznaczamy dziecku pole, do którego ma zamiatać śmieci, pokazujemy prawidłowe trzymanie miotły (oburącz), tłumaczymy: najpierw zamiatasz do wyznaczonego pola, następnie jedną ręką trzymasz szufelkę w tym polu, blisko śmieci i zmiotką zamiatasz śmieci do szufelki. Pamiętamy, aby dziecko przesuwało miotłę i zmiotkę po podłodze (nie odrywając jej od podłogi). Aby urozmaicić dziecku ćwiczenie i w ogóle zachęcić je do pracy używamy różnych materiałów do zamiatania np. suszone kwiaty, bibuła, kasztan,y a następnie wdrażamy do naturalnego zamiatania powierzchni w naszym domu.

Przesypywanie za pomocą łyżeczki

Przygotowujemy dwie równe miseczki, tacę, łyżeczkę, materiał do przesypywania: kasza, ryż, makaron, płatki kukurydziane.
Kładziemy miseczki na tacy, po środku nich umieszczamy łyżeczkę (uchwytem do dziecka). Do miseczki lewej wsypujemy materiał do przesypywania np. ryż i przesypujemy od lewej do prawej miseczki. 
Prezentacja: prawą ręką chwytamy łyżeczkę, lewa ręka przytrzymuje miseczkę, nabieramy łyżeczką ryż, podnosimy nieco w górę i czekamy do momentu aż nadmiar ryżu spadnie, następnie przenosimy łyżeczkę z ryżem nad prawą miseczkę i wysypujemy ryż przez ruch nadgarstka. Powtarzamy czynności aż do momentu przesypania ryżu do prawej miseczki.
Celem bezpośrednim tego ćwiczenia jest prawidłowe trzymanie łyżeczki a pośrednim celem przygotowanie do prawidłowego trzymania narzędzia pisarskiego i przygotowanie do matematyki (pojęcia pusta, pełna, mniej, więcej).

Przelewanie wody

Przygotowujemy dwa małe dzbanki z dzióbkiem (mogą być takie do śmietanki), tacę, gąbkę do naczyń. Prezentacja: na tacy umieszczamy po lewej stronie pusty dzbanek i gąbkę po prawej, dzbanek do połowy napełniony wodą. Przelewamy od prawej do lewej strony, podnosimy dzbanek do góry przechylamy i przelewamy wodę do ostatniej kropli, lewa ręka kieruje strumień wody na środek dzbanka, wycieramy dzbanek gąbką i odstawiamy.

Prawidłowy chwyt dzbanka: palcem wskazującym i kciukiem prawej ręki chwytamy dzbanek z wodą, jeśli dzbanek jest większy dokładamy palec środkowy, lewa ręka przytrzymuje dzbanek z wodą w połowie. Można urozmaicić to ćwiczenie poprzez umieszczenie w jednym z dzbanków np. lejka, przelewanie zabarwionej wody. Celem bezpośrednim jest prawidłowe posługiwanie się dzbankiem i opanowanie umiejętności nalewania różnych płynów. Natomiast cel pośredni to przygotowanie do prawidłowego trzymania narzędzia pisarskiego i przygotowanie do matematyki (pusty, pełny, mniej, więcej).

Myślę że te proste przedmioty i ćwiczenia pochodzące z metody Marii Montessori, a dokładnie z dnia praktycznego umilą Państwu czas spędzony z dzieckiem na wspólnej nauce, a przede wszystkim na dobrej zabawie.

.........

W naszej szkole od 1 października realizowany jest projekt dotyczący pedagogiki Marii Montessori. 

Celem projektu jest promocja pracy według koncepcji M. Montessori, a także wprowadzanie elementów pedagogiki M. Montessori do zajęć. 

Projekt trwa od 1 października 2020  do 30 maja 2021 roku. Przed nami 9 miesięcy i 9 montessoriańskich zadań do wykonania.  

TEMATY: 

Październik: Montessoriańska samodzielność 

Listopad: Montessoriańska lekcja ciszy  

Grudzień: Montessoriańskie urodziny 

Styczeń: Montessoriański otoczenie 

Luty: Montessoriańskie eksperymenty 

Marzec: Powstanie Wszechświata – Wielka opowieść 

Kwiecień: Kontynenty 

Maj: Montessoriańskie bajki i książki 

 

Zadania z października, listopada i grudnia już za nami. W październiku ćwiczyliśmy samodzielność. Sto lat temu Maria Montessori pisała: “Mamy zwyczaj usługiwać naszym dzieciom. Obsługujemy je, co jest niebezpieczne, gdyż zabija to ich spontaniczną, celową aktywność.” Ćwiczenia samodzielności na lekcji, podczas przygotowania posiłków, czy sprzątania mają pozytywny wpływ na rozwój naszych uczniów, a także przynoszą im  wiele radości.  

W listopadzie braliśmy udział w lekcjach ciszy. Maria Montessori przypisywała lekcjom ciszy duże znaczenie. Twierdziła, że integracja ciała, psyche i ducha dokonuje się poprzez ruch i ciszę, uważając słusznie, że wyciszenie wewnętrzne (przeciwieństwo hałasu i chaosu) pomaga w budowaniu rzeczywistości. Starała się "pobudzić" dzieci do "dziwienia się" nowym przeżyciem, jakim jest cisza. Proponowała takie zajęcia, jak: wsłuchiwanie się w ciszę, ciche wstawanie z ławki i podchodzenie do nauczyciela dziecka wywoływanego szeptem, chodzenie po elipsie przy muzyce kontemplacyjnej. Proponowała, aby w ćwiczeniach ciszy koncentrować się za każdym razem na jednym zamyśle, by go rozwijać i uwrażliwiać. Tematem naszych lekcji ciszy  była jesień, obserwowaliśmy tańczące na wodzie jesienne liście.  

W grudniu obchodziliśmy montessoriańskie urodziny, które są bardzo ważne i mają swoje rytuały;) 

Naszym solenizantem był uczeń z klasy 3b Bartek, do urodzin potrzebowaliśmy słońce z 12 promieniami symbolizującymi 12 miesięcy, montessoriański globus, który używany jest do nauki kontynentów i oceanów, kartoniki z nazwami miesięcy, świeczkę oraz tyle korali ile lat kończył Bartek. 

Przebieg urodzin Bartka 

Uczniowie siedzieli w kręgu, w środku znajdowało się Słońce z 12 promieniami, na których rozłożone były kartoniki  

( odwrotnie do ruchu wskazówek zegara) z nazwą miesięcy. Na środku Słońca zapalona była  świeca –ogień symbol Słońca. Położone były również korale 11 bo tyle lat skończył nasz solenizant i miseczka, do której te korale były wrzucane. 

Nauczyciel przypomniał uczniom, że Słońce jest w centrum naszego Układu Słonecznego, a wokół Słońca krążą planety. Jedną z planet jest Ziemia, na której my żyjemy. Ziemia krąży wokół Słońca, a jej pełny obieg trwa rok czyli 12 miesięcy. 

Następnie Bartek znalazł promień, przy którym leżał kartonik z nazwą miesiąca, w którym się urodził  - grudzień, wziął do ręki globus, a nauczyciel mówił, iż teraz Ziemia będzie krążyć wokół Słońca tyle razy ile lat kończy Bartek. 

Pani wychowawczyni zaczęła snuć opowieść o naszym solenizancie  Pewnego grudniowego dnia urodził się Bartek…. 

Następnie uczniowie mówili wierszyk: 

Musi minąć cały jeden, długi rok 

Zanim Ziemi wokół Słońca zrobi krąg 

W trakcie gdy uczniowie mówili wierszyk, Bartek z globusem w rękach obchodził Słońce dookoła i zatrzymywał się przy promieniu z nazwą miesiąca, w którym się urodził. Pani wychowawczyni mówiła Ziemia okrążyła Słońce pierwszy ( drugi, trzeci itd.) raz w życiu Bartka i Bartek obchodził swoje pierwsze( kolejne ) urodziny. Po każdym okrążeniu wychowawca wrzucał jedną perełkę. Kiedy Ziemia okrążyła Słońce tyle razy, ile Bartek skończył lat, usłyszał życzenia od wszystkich kolegów i koleżanek, na końcu zgasił świeczkę. Tak wyglądały montessorianskie urodziny. 

Zapraszamy do galerii zdjęć z projektu. 

     

                                                                                                                                                                                            Magdalena Bogdan-Gaweł  (koordynator projektu)
                                                                                                                                                                                           Joanna Gąsiorowska
                                                                                                                                                                                          Dorota Więckowska
                                                                                                                                                                                          Paulina Mosur
                                                                                                                                                                                         Małgorzata Gąsowska  
                                                                                                                                                                                         Anna Kolenda

 

Aktualności

  • 2024-02-29

    W ramach Akredytacji programu Erasmus+ przyznanej na lata 2023-2027 w naszej szkole realizowane są projekty międzynarodowe we ...
  • 2024-01-22

    Szanowni Państwo, Od 1 lutego rusza przyjmowanie wniosków do szkół specjalnych. Terminy wynikające z ...
  • 2024-02-14

    W tym roku dzieci z naszej szkoły, pod czujną opieką swych wychowawców, wzięły udział po dwurocznej przerwie ...
  • 2024-02-05

    Melchior Wańkowicz (ur. 29 grudnia 1891/10 stycznia 1892 w Kałużycach, zm. 10 września 1974 w Warszawie), którego pi...
  • 2024-01-10

    Drodzy rodzice! W naszej szkole akcja „Zima w mieście 2024” odbędzie się w pierwszym tygodniu ferii (15.01-19....
  • 2023-12-21

    Zapraszamy na cykl bezpłatnych zajęć sportowych i rekreacyjnych „Rusz się z Ochotą po świętach”. Zajęcia ...